آیا اوتیسم درمان دارد؟

اوتیسم که به عنوان اختلال طیف اوتیسم (ASD) نیز شناخته می شود، یک اختلال عصبی رشدی پیچیده است که بر نحوه برقراری ارتباط، تعامل با دیگران و پردازش اطلاعات تأثیر می گذارد. این اختلال طیف نامیده می شود زیرا علائم و ویژگی های آن می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. اوتیسم معمولاً در اوایل کودکی آشکار می شود و در طول زندگی فرد ادامه می یابد.

علائم اوتیسم

علاوه بر این ویژگی‌های اصلی، اوتیسم می‌تواند با علائم و چالش‌های مختلف دیگری نیز همراه باشد، از جمله:

حساسیت‌های حسی

افزایش حساسیت به محرک‌های حسی مانند نورها، صداها، بافت‌ها یا مزه‌ها. آنها ممکن است تحت تأثیر ورودی های حسی خاصی قرار گیرند که منجر به ناراحتی یا ناراحتی می شود.

مشکلات ارتباطی

تاخیر در رشد گفتار و زبان یا ممکن است اصلا صحبت نکند. مشکل در مهارت های زبانی عملی، مانند درک کنایه یا حفظ مکالمه.

تفاوت های فکری و یادگیری

طیف وسیعی از توانایی های شناختی، از افراد دارای ناتوانی ذهنی تا افراد با هوش متوسط یا بالاتر از حد متوسط.

مسائل هماهنگی حرکتی

مشکلات هماهنگی حرکتی، که معمولاً به آن «دست‌پاچگی حرکتی» می‌گویند.

مشکل در تغییر

افراد مبتلا به اوتیسم اغلب روتین و قابل پیش بینی بودن را ترجیح می دهند و تغییرات ناگهانی در محیط یا برنامه آنها می تواند باعث ناراحتی شود.

در حالی که اوتیسم ویژگی های مشترکی دارد، تجربه هر فرد با این بیماری منحصر به فرد است. برخی از افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است در زمینه های خاصی مانند ریاضیات، هنر یا موسیقی به دلیل تمرکز شدید و توجه به جزئیات برتر باشند.

چگونه کودکان در حال حرکت به مداخله اولیه کمک می کنند

تشخیص زودهنگام و مداخله در کمک به افراد مبتلا به اوتیسم برای رسیدن به پتانسیل کامل خود بسیار مهم است. Kids On The Move یک برنامه مداخله زودهنگام ارائه می دهد که شامل ارزیابی، فیزیوتراپی، کاردرمانی و غیره است.

آیا درمانی برای اوتیسم وجود دارد؟ 

اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD)، تنها بر اساس وجود علائم سطحی تشخیص و تعریف می شود. از آنجایی که اوتیسم به خودی خود یک “چیز” بیولوژیکی نیست، بنابراین نمی توان آن را درمان کرد، زیرا یک برچسب رفتاری یک بیماری نیست. همیشه شایان ذکر است که تشخیص اوتیسم یا خود «اوتیسم» به جز علائم سطحی، چیز دیگری ندارد. این سؤال پیش می‌آید: چه چیزی باعث علائمی می‌شود که در هر مورد، برچسب اوتیسم را دریافت می‌کند؟ و مهمتر از آن، آیا می توان آن عوامل مسبب را پس از شناسایی، به صورت موردی مورد بررسی قرار داد؟

به عنوان مثال، هرچه پردازش حسی فرد بیشتر مختل شود، یا اختلاف و تأخیر بیشتری در کنترل عملکرد حرکتی مغز او وجود داشته باشد، علائم اوتیسم شدیدتر ظاهر می شود. اگر کسی بتواند نحوه پردازش و واکنش مغز به اطلاعات حسی دریافتی (شنیداری، بصری، لامسه) را بهبود بخشد، منطقی است که انتظار داشته باشیم که بتواند جهان را با اعتماد به نفس و اضطراب بیشتری درک کند.  

اگر بتوان کنترل فرد بر عملکرد حرکتی خود را بهبود بخشید، منطقی است که انتظار داشته باشیم که بهبود در گفتار نیز به دنبال داشته باشد. به عبارت دیگر، علائم ظاهری اوتیسم، همانطور که در حال حاضر تعریف شده است، به طور بالقوه می تواند کاهش یابد.

از نظر بالینی، ریلوزول در کاهش علائم در برخی، اما نه همه افراد مبتلا به ASD، نویدبخش بوده است. بنابراین، همانطور که در شرایط طیفی مانند ASD انتظار می رود، همه به یک اندازه به چالش دارویی پاسخ نمی دهند. در مطالعات آینده، یک رویکرد تصویربرداری عصبی مانند آنچه در اینجا استفاده می‌شود می‌تواند به شخصی‌سازی پزشکی برای ASD کمک کند.
شواهد علمی فزاینده ای وجود دارد که نشان می دهد اوتیسم یک اختلال بسیار پیچیده و بسیار ناهمگن است و ما باید از “اوتیسم” صحبت کنیم تا یک “اوتیسم”. این بدان معنی است که علل، زیست شناسی زمینه ای که منجر به علائم سطحی اوتیسم می شود، از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

همانطور که هرگز یک درمان برای همه انواع سرطان وجود نخواهد داشت، تقریباً به طور قطع یک درمان یا درمان برای همه انواع اوتیسم وجود نخواهد داشت.

مثال خوب این است که در حال حاضر چندین اختلال مادرزادی شناخته شده با شیوع بسیار بالای اوتیسم وجود دارد – کودکان مبتلا به بیماری مادرزادی قلب (CDH)، مجتمع توبروس اسکلروزیس (TSC)، دیستروفی عضلانی دوشن (DMD)، سندرم اهلرز-دانلوس (EDS). ) همه نسبت به کودکان سالم از میزان بسیار بالاتری از اوتیسم رنج می برند.

مسیرهای بیولوژیکی زیربنایی که منجر به پیدایش اوتیسم در این اختلالات می شود، احتمالاً بسیار متفاوت است، و بنابراین نمی توان انتظار داشت که یک درمان منجر به کاهش علائم اوتیسم در تمام آن اختلالات شود.

به عنوان مثال، در حالی که درمان اورولیموس برای بهبود علائم اصلی اوتیسم در کودکان مبتلا به TSC مشاهده شده است (همچنین به مطالعات دیگر در اینجا و اینجا مراجعه کنید)، انتظار نمی رود که تأثیر یکسانی بر علائم اوتیسم در کودکان مبتلا به سایر اختلالات مادرزادی داشته باشد.

هنگامی که صحبت از اوتیسم ایدیوپاتیک به میان می آید، یعنی تمام موارد فردی اوتیسم که هیچ تحقیقی در مورد علل زمینه ای برای آنها انجام نشده است، می توان انتظار داشت که به محض کشف این علل، احتمالاً بسیار متفاوت و متنوع باشند.

بهترین زمان درمان اوتیسم

باتوجه به شیوع بالای اختلال طیف اوتیسم، خصوصاً در سال‌های اخیر، بهتر است والدین کودک مهارت‌های رشدی او را زیر نظر داشته باشند و به محض شک و تردید نسبت به آن‌ها، به متخصصان این امر مراجعه کنند. در واقع بهتر است والدین گرامی، کودک را در 12ماهگی، 18ماهگی و 2سالگی مورد غربالگری و بررسی انجام دهند تا درصورت وجود مشکل، درمان سریع‌تر آغاز شود. غربالگری و پایش، گام‌هایی ضروری در تشخیص و درمان به‌هنگام این اختلال هستند.

بهترین روش های درمان اوتیسم

روش درمان هر کودک با کودک دیگر در عین یکسان بودن هدف، متفاوت خواهد بود. با توجه به ناشناخته بودن علت دقیق اوتیسم و مطرح شدن علت‌های احتمالی، متأسفانه افراد سودجوی بسیاری در طول سال‌ها سعی کرده‌اند با روش‌های بی‌اساس و بیهوده هزینه‌های بسیار زیادی را بر خانواده‌ها تحمیل کنند. در حال حاضر روش‌های درمانی زیادی برای اختلال طیف اوتیسم وجود دارند که نسبی هستند و منجر به درمان قطعی نخواهند شد، اما به‌کارگیری روش منحصر‌به‌فرد و مناسب هر کودک، به‌شرط شروع به‌موقع درمان، می‌تواند تا 90 درصد از مشکلات او را جبران کند.

در حال حاضر بهترین روش‌های درمان اوتیسم شامل کاردرمانی، گفتاردرمانی، روانشناسی، بازی‌درمانی، درمان روانشناختی مثلABA ، تغذیه‌درمانی، دارودرمانی و موسیقی‌درمانی هستند که می‌توانند بسیاری از علائم این اختلال را کاهش دهند. انتخاب روش درمانی مناسب هر کودک بستگی به نظرات تیم درمان دارد و کار تیمی و گروهی در درمان این اختلال بسیار تأثیرگذار خواهد بود. روش‌های دیگر به‌لحاظ علمی اثبات نشده‌اند، اما گاهی ممکن است به‌دلیل برخی تجاربی که والدین گزارش کرده‌اند، مؤثر واقع شوند.

بنابراین ما در اینجا درمورد روش‌های معتبر و موثقی صحبت می‌کنیم که هم به‌لحاظ منابع معتبر علمی و هم به‌لحاظ تجربی اثبات شدهأاند. آنچه که علاوه بر انتخاب روش درمانی، در درمان اوتیسم بسیار مؤثر است، صبر و شکیبایی والدین است. درمان‌های اوتیسم کمی زمان‌بر هستند و نیاز به صبوری و شکیبایی دارند.

انواع مختلفی از درمان‌ها در دسترس‌ بوده و شامل تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی، آموزش مهارت‌های اجتماعی، کاردرمانی، فیزیوتراپی، درمان یکپارچگی حسی و استفاده از تکنولوژی کمکی هستند.

انواع درمان ها به طور کلی می تواند به دسته های زیر تقسیم شوند:

• رویکردهای رفتاری و ارتباطی
• رویکردهای رژیم غذایی
• دارو
• طب مکمل و جایگزین

رویکردهای رفتاری و ارتباطی

طبق تحقیقات، رویکردهای رفتاری و ارتباطی‌ای که به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کنند، روش‌هایی هستند که علاوه بر مشارکت خانوادگی، ساختار، جهت و سازماندهی کودک را نیز در نظر می‌گیرند.

تحلیل رفتار کاربردی (ABA)

یکی از روش‌های درمانی مهم برای افراد مبتلا به اوتیسم، تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی (ABA) است. این روش به‌طور گسترده‌ در میان پزشکان پذیرفته شده است و در بسیاری از مدارس و کلینیک‌های درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ABA رفتارهای مثبت را تشویق می‌کند و رفتارهای منفی را در جهت بهبود مهارت‌های مختلف نادیده می‌گیرد. پیشرفت کودک در حین درمان پیگیری و اندازه‌گیری می‌شود.

تحلیل رفتار کاربردی انواع مختلفی دارد که در اینجا به چند نمونه از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• مداخله رفتاری فشرده اولیه (EIBI): این نوعی ABA برای کودکان بسیار کوچک مبتلا به اوتیسم، (معمولاً کمتر از 5 سال و اغلب کمتر از 3 سال) استفاده می‌شود. EIBI از یک روش آموزشی بسیار ساختاریافته برای ایجاد رفتارهای مثبت (مانند ارتباطات اجتماعی) و کاهش رفتارهای ناخواسته (مانند احساسات خشن، پرخاشگری و آسیب به خود) استفاده می‌کند. این روش درمانی در یک محیط مخصوص بزرگسالان و کودکان و تحت نظارت یک متخصص آموزش‌دیده انجام می‌شود.
• مداخله زودهنگام مدل دنور (ESDM): مداخله زودهنگام مدل دنور رویکردی است که برای کودکان 12 تا 48ماهه بهترین تأثیر را دارد و از شیوه‌های ABA پیروی می‌کند. جلسات حول محور بازی‌های طبیعی و فعالیت‌های مشترک با درمانگران و والدین هستند. می‌توان از آواز خواندن برای تشویق کودک مبتلا به اوتیسم به آواز خواندن یا از یک بازی تقلیدی برای آموزش شناسایی اعضای بدن به کودک استفاده کرد. دنور بر ایجاد تعاملات اجتماعی مثبت، افزایش مهارت های ارتباطی و شناختی در این فرایند تمرکز دارد.

شما به‌عنوان والدین باید در جلسات ESDM فرزندتان شرکت کنید. مطالعات، ازجمله تحقیقات اسکن مغز، نشان می‌دهند که این روش مهارت‌های زبانی و ارتباطی و همچنین رفتارهای سازگار را بهبود می‌بخشد.

• آموزش پاسخ‌محور (PRT): آموزش پاسخ‌محور یکی دیگر از رویکردهای مبتنی بر بازی است که از شیوه‌های ABA پیروی می‌کند. این روش به‌جای توجه به رفتارهای خاص، بر حوزه‌های گسترده‌تری ازجمله انگیزه، خودمدیریتی، پاسخ به نشانه‌های متعدد و آغاز تعاملات اجتماعی تمرکز می‌کند. بنابراین با تمرکز بر این حوزه‌های محوری به کودکان کمک می‌کند تا درزمینه مهارت‌های اجتماعی و ارتباطات پیشرفت کنند.

درمانگر در طول یک جلسه ممکن است غذا یا اسباب‌بازی مورد‌علاقه کودک را در دید اما دور از دسترس او قرار دهد. چنین موقعیتی کودک را تشویق می‌کند که صحبت کرده و آن را درخواست کند.

PRT از دهه 1970 مورد مطالعه قرار گرفته است و در جلسات فردی و گروهی از آن استفاده می‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که این روش می‌تواند در ایجاد مهارت‌های ارتباطی در کودکان مؤثر باشد.

• آموزش آزمایشی گسسته (DTT): آموزش آزمایشی گسسته رویکرد مبتنی بر ABA است که نسبت به PRT ساختارمندتر است. این روش با استفاده از یک‌سری تست‌ها، مراحل مختلف رفتار یا پاسخ موردنظر را آموزش می‌دهد. درس‌ها به قسمت‌های ساده تقسیم می‌شوند و از تشویق مثبت برای پاداش دادن به پاسخ‌ها و رفتارهای صحیح استفاده می‌شود. پاسخ‌های نادرست نادیده گرفته می‌شوند. 

DTT در آموزش مهارت‌ها به کودکان مبتلا به اوتیسم مؤثر بوده و از دهه 1970 استفاده شده است. این نوع تمرین به‌اندازه مدل دنور یا آموزش پاسخ‌محور شامل بازی طبیعی نمی‌شود.

• مداخله کلامی (VBI): مداخله کلامی نوعی ABA است که تمرکز آن بر روی آموزش مهارت‌های کلامی است.

روش های درمانی دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند بخشی از یک برنامه درمانی کامل برای کودک مبتلا به اوتیسم باشند:

رفتاردرمانی شناختی (CBT)

رفتاردرمانی شناختی می‌تواند به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کند تا نحوه تأثیر افکار بر رفتار را درک کنند. درمانگر به کودک نشان می‌دهد که چگونه احساساتی مانند اضطراب را تشخیص دهد و آن را دوباره ارزیابی و تنظیم کند. این نوع درمان برای آموزش کودکان برای مقابله با موقعیت‌های اجتماعی دشوار و سایر چالش‌های زندگی مفید است.

مانند سایر گزینه‌های درمانی اوتیسم، جلسات CBT برای رفع نیازهای کودک شخصی‌سازی می‌شوند. این رویکرد حتی ممکن است در رفع اختلالات خواب مفید باشد، اگرچه تحقیقات بیشتری درمورد آن موردنیازند.

یکپارچگی حسی (SI)

هدف یکپارگی حسی، شناسایی بی‌نظمی‌ها در نحوه پردازش حرکات، مناظر، صداها یا سایر ورودی‌های حسی خاص کودک مبتلا به اوتیسم و ​​کمک به او در درک آن سیگنال‌ها به روشی سازنده‌تر است. درمانگر پس بررسی نحوه واکنش کودک به برخی مناظر یا صداها، یک برنامه درمانی فردی تنظیم می‌کند.

تکنولوژی کمکی

فناوری کمکی، ازجمله دستگاه‌هایی مانند تابلوهای ارتباطی و تبلت‌های الکترونیکی، می‌توانند به افراد مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران کمک کنند. به‌عنوان مثال، سیستم ارتباطی تبادل تصویر (PECS) از نمادهای تصویری برای آموزش مهارت‌های ارتباطی استفاده می‌کند. نحوه استفاده از نمادهای تصویری برای گفتگو و سؤال پرسیدن و پاسخ به آن‌ها، به کودک آموزش داده می‌شود. برخی دیگر ممکن است از یک تبلت به‌عنوان دستگاهی برای تولید گفتار یا ارتباط استفاده کنند.

کاردرمانی

کاردرمانی مهارت‌هایی را آموزش می‌دهد که به فرد کمک می‌کنند تا حد امکان مستقل زندگی کند. این مهارت‌ها می‌توانند شامل لباس پوشیدن، غذا خوردن، استحمام و ارتباط با افراد باشند. کاردرمانی به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا مهارت‌های روزمره‌ مانند تغذیه، نظافت و لباس پوشیدن را که برای مدرسه یا خانه مفید هستند، تقویت کنند. کاردرمانی مانند فیزیوتراپی می‌تواند مهارت‌های حرکتی را افزایش دهد.

گفتاردرمانی

گفتاردرمانی به بهبود مهارت‌های ارتباطی فرد کمک می‌کند. برخی از افراد قادر به یادگیری مهارت‌های ارتباط کلامی هستند. برای برخی دیگر، استفاده از حرکت بدن یا تصاویر واقع‌بینانه‌تر است. اگر کودک شما با برقراری ارتباط مشکل دارد، گفتار‌درمانی می‌تواند به او کمک کند تا مهارت‌های کلامی و غیرکلامی خود را بهبود بخشد. گفتاردرمانگر برای بهبود مهارت‌های کلامی ممکن است کودک شما را ازطریق تمرین‌هایی که شامل توصیف احساسات و شناسایی اشیاء و اشخاص است، راهنمایی کند. سایر تمرین‌ها، ریتم گفتار، ساختار جمله و واژگان کودک را بهبود می‌بخشند. به‌عنوان مثال، در طول یک تمرین ممکن است به فرزند شما یاد داده شود که در حین صحبت کردن، کف بزند تا توجه او به تعداد هجاها و سرعت جلب شود.