ارزیابی و تشخیص روانشناسی

ارزیابی و تشخیص اختلالات روانی کودک و بزرگسال اولین قدم در درمان و حل مشکلات روانشناختی است که باعث هدفمند شدن جلسات، تشخیص درست و دقیق و صرفصرفه جویی در زمان و هزینه است.

ارزیابی وتشخیص روانشناختی

ارزیابی و تشخیص روانشناختی می تواند بخش کلیدی یک سفر درمانی شما باشد. ارزیابی اطلاعاتی در مورد نحوه تفکر، احساس، رفتار و موارد دیگر جمع آوری می کند.

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان به تازگی مراجعه به روانشناس را شروع کرده اید، ممکن است به شما گفته شود که یک ارزیابی روانشناختی داشته باشید. این ارزیابی‌ها شامل مجموعه‌ای از تست ها و ارزیابی‌های مشابه آزمایش‌هایی است که در هر مطب پزشکی دیگری انجام می‌شود. 

ارزیابی روانشناختی چیست؟

ارزیابی روانشناختی اغلب به عنوان اولین خط دفاعی در تشخیص و درمان یک اختلال روانی در نظر گرفته می شود. توسط یک روانشناس انجام می شود، و به متخصص کمک می کند تا درکی از شدت و مدت علائم شما پیدا کنند.

تست های روانشناسی و ارزیابی ها دو جزء اصلی مورد استفاده در جلسات تشخیص و ارزیابی هستند. بخش آزمایشی یک ارزیابی معمولاً شامل استفاده از آزمون‌های رسمی یا آزمون‌ها است. اینها تست های استاندارد شده ای هستند که توانایی فرد در یادگیری و یا یک سازه روانشناختی را اندازه گیری می کنند. برای مثال، آزمون‌های استاندارد می‌توانند توانایی خواندن شما را در مقایسه با سایر همسن و سال‌ها یا سطح هوشی شما اندازه‌گیری کنند.

در یک ارزیابی روان‌شناختی، این آزمون‌ها را می‌توان برای اندازه‌گیری اینکه آیا یک فرد ممکن است شرایط یا اختلال خاصی داشته باشد، تطبیق داد.

مولفه های رایج ارزیابی عبارتند از:

  • تست های روانشناسی
  • بررسی ها و سوالات
  • مصاحبه
  • مشاهده رفتاری
  • تاریخ پزشکی و مدرسه
  • ارزیابی پزشکی

بر اساس ارزیابی انجام شده، روانشناسان می‌توانند به تعیین موارد مختلفی اقدام کنند، از این که آیا ممکن است اختلال یادگیری داشته باشید تا اینکه چگونه به عنوان یک مدیر کار می‌کنید.

طبق گفته انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، این ارزیابی‌ها عملکرد روان‌شناختی شما را ارزیابی می‌کنند، از جمله افکار، احساسات و رفتارهای شما برای کمک به تعیین نوع درمانی که ممکن است به آن نیاز داشته باشید – به طور خلاصه، بهترین راه برای پیشرفت.

اگر سرگیجه یا سبکی سر دارید و به مطب یا کلینیک پزشک مراجعه می کنید، یک معاینه پزشکی انجام می شود. پزشک ممکن است مجموعه‌ای از آزمایش‌ها، مانند آزمایش خون یا عکس‌برداری با اشعه ایکس را انجام دهد تا ببیند آیا شما یک بیماری زمینه‌ای مانند کم‌خونی (آهن کم) یا هیپوگلیسمی (قند خون پایین) دارید یا خیر. ارزیابی روانشناختی هم به روشی مشابه عمل می کند.

آنها طراحی شده اند تا به متخصص روانشناسی شما کمک کنند تا ریشه علائمی را که ممکن است مربوط به شما باشد و بر جنبه های خاصی از زندگی شما تأثیر بگذارد، پیدا کند. و درست مانند معاینات پزشکی، مداخله و درمان زودهنگام می تواند به جلوگیری از بدتر شدن علائم شما کمک کند.

چرا باید ارزیابی های روانشناختی انجام شود؟

انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) به علائم و نشانه‌های متعددی اشاره می‌کند که ممکن است نشانه‌ای برای ارزیابی روان‌شناختی باشد. این موارد شامل موارد زیر است:

  • تغییرات در خلق و خوی
  • عصبی بودن
  • کناره گیری اجتماعی
  • تغییر در عادات خواب یا خوردن شما
  • مشکل در تمرکز
  • در انجام وظایف معمول خود مشکل دارید
  • عدم علاقه به فعالیت هایی که قبلاً از آنها لذت می بردید

اگر هر یک از این علائم برای شما آشنا به نظر می رسد، بدانید که کمک در دسترس است – و ارزیابی روانشناختی می تواند اولین قدم مهم برای درمان و بهبودی باشد.

آزمون در مقابل ارزیابی

برخی از مردم تعجب می کنند که چرا هم آزمون ها و هم ارزیابی ها باید انجام شود. آیا آنها یکسان نیستند؟ خوب، هم بله و نه.

تست‌ها و ارزیابی‌ها ایده‌های جداگانه‌ای هستند، اما اغلب با هم استفاده می‌شوند تا تصویری کامل از موقعیت شما به دست آورند.

وندی پیتس، LCSW-C، مددکار اجتماعی بالینی در مریلند، توضیح می‌دهد: «ارزیابی روان‌شناختی جمع‌آوری اطلاعات برای ارزیابی رفتار، شخصیت، نقاط قوت و نیازهای یک فرد به منظور تشخیص، تعیین اهداف و توصیه‌های درمانی است. «در حالی که آزمون‌ها می‌توانند به عنوان بخشی از جمع‌آوری اطلاعات برای ارزیابی مورد استفاده قرار گیرند، خود آزمون‌ها ارزیابی نیستند».

از سوی دیگر، “آزمون ها ابزارهایی هستند که برای ارزیابی ویژگی های خاص عملکرد یک فرد استفاده می شوند.”

به عنوان مثال، تست استعداد ممکن است برای روشن شدن مهارت های شما استفاده شود. در همین حال، تست PHQ-9 – یک پرسشنامه خود گزارشی – ممکن است برای ارزیابی افسردگی استفاده شود.

مصاحبه بالینی

مصاحبه بالینی معمولاً اولین گام در روند درمان است. در طول مصاحبه، یک متخصص سلامت روان ممکن است 1 تا 2 ساعت را با شما بگذراند تا تاریخچه، علائم و نگرانی های شما را بررسی کند. در طول مصاحبه، آنها چندین مشاهدات را انجام خواهند داد، در درجه اول در مورد نحوه استدلال و تفکر شما. به خاطر داشته باشید که چنین مصاحبه هایی به شیوه ای قابل قبول و بدون قضاوت انجام می شود.

متخصص سلامت روان همچنین ممکن است انتخاب کند که با افراد نزدیک به شما، مانند فرد مهم یا یکی از اعضای خانواده، مصاحبه کند. با این حال، این مصاحبه ها بدون رضایت شما انجام نمی شود.

تست رفتاری

یک تست رفتار به نحوه عملکرد شما در یک موقعیت معین می پردازد. تحقیقات نشان می‌دهد که این تست‌ها می‌توانند به اندازه‌گیری علایق، شخصیت، ارزش‌ها و نگرش‌های شما کمک کنند. باز هم، این کار برای ارائه یک تصویر کامل از شخصیت شما به متخصص سلامت روان شما انجام می شود.

تست های شخصیت

تست شخصیت برای کمک به درک چندین جنبه از شخصیت شما و آنچه آن را شکل داده است – محیط، ژنتیک و شرایط اجتماعی شما استفاده می شود. یکی از نمونه‌های تست شخصیت که ممکن است انجام شود، پرسشنامه شخصیت چند بعدی مینه‌سوتا است. این تست خاص می تواند به متخصص سلامت روان کمک کند تا به نوع مراقبتی که ممکن است نیاز داشته باشید، برسد.

تست عملکرد شناختی (IQ)

اگرچه این نوع تست چندان رایج نیست، ممکن است بر اساس نیازهای خاص شما اضافه شود. شنیدن این موضوع که ضریب هوشی شما ممکن است مورد آزمایش قرار گیرد، ممکن است ناراحت کننده به نظر برسد. و بله، این آزمون برای درک ظرفیت های فکری شما استفاده می شود، اما همچنین برای درک احتمالات پیشرفت آینده شما استفاده می شود.

از تست هوش می توان برای اندازه گیری موارد زیر استفاده کرد:

  • استدلال
  • حل مسئله
  • تفکر انتزاعی، توانایی درک مفاهیم واقعی
  • داوری
  • یادگیری آکادمیک
  • یادگیری تجربی، توانایی یادگیری از طریق انجام دادن

نمرات آزمون هوش ممکن است عملکرد کلی ذهنی را منعکس نکند، بنابراین ممکن است مصاحبه هایی با اعضای خانواده، معلمان و مراقبان انجام شود تا تصویری کامل ارائه شود.

معاینه پزشکی

یک معاینه فیزیکی نیز ممکن است مفید باشد. اگر علائمی را تجربه می کنید، ممکن است آزمایش خون یا عکس برداری با اشعه ایکس انجام شود تا مشخص شود که آیا علائم شما به دلیل یک وضعیت پزشکی است یا خیر.

تاریخچه پزشکی کامل – که شامل داروهایی است که مصرف می کنید – نیز در نظر گرفته می شود زیرا برخی از داروها می توانند علائمی ایجاد کنند که شبیه یک وضعیت سلامت روان هستند.

چگونه از این ارزیابی ها استفاده می شود؟

این ارزیابی‌ها تعدادی از عوامل را اندازه‌گیری می‌کنند تا به متخصص روانشناسی کمک کند تا بفهمد در چه شرایطی قرار دارید – و در کجا ممکن است به حمایت نیاز داشته باشید. این جنبه ها عبارتند از:

  • دامنه توجه
  • حافظه
  • توانایی های زبانی
  • مهارت های قضاوت
  • بزرگترین عوامل استرس زا بر زندگی شما
  • الگوهای فکری
  • احساسات
  • رفتار
  • توانایی استدلال
  • تأخیر رشدی (در کودکان)
  • ارزیابی‌های روان‌شناختی در درجه اول برای کمک به تشخیص دقیق و در نهایت تعیین بهترین گزینه‌های درمانی در صورت نیاز استفاده می‌شوند.

برخی از ارزیابی‌های شرایط سلامت روان برای موارد زیر استفاده می‌شوند:

در عین حال، ارزیابی‌های روان‌شناختی نیز می‌تواند برای خودشناسی، ارزیابی نامزدهای شغلی و کمک به استعدادیابی تحصیلی مورد استفاده قرار گیرد.

DSM چیست و چه کاربردی در تشخیص دارد؟

DSM راهنمایی برای روانشناسان و روانپزشکان جهت تشخیص اختلالات روانی است. در واقع ملاک هایی که افراد بر اساس آن به عنوان یک فرد بیمار تشخیص گذاری می شوند، مطابق یک استاندارد بین المللی که تحت عنوان DSM است و  مورد پذیرش متخصصان در فرایند تشخیص می باشد. در واقع مصاحبه بالینی و ارزیابی کلی و همچنین تست های رواشناسی به روانشناس کمک می کند که مراجع را در یکی از اختلالات dsm طبقه بندی کند. چرا که اگر این کار به درستی انجام نگیرد قطعا درمان درستی هم صورت نخواهد گرفت.

انواع اختلالات روانپزشکی بر اساس DSM

  • اختلالات خلقی
  • اختلال عصب شناختی خفیف
  • اختلالات کم توجهی و بیش فعالی
  • اختلال پرخوری
  • اعتیاد رفتاری
  • اختلال اضطرلب فراگیر
  • اختلالات شخصیتی

انواع اختلالات شخصیتی بر اساس DSM5

DSM-5 اختلالات شخصیتی را به سه گروه تقسیم می کند.

گروه اول

این اختلالات شخصیتی با رفتارهای عجیب و غریب یا غیر عادی مشخص می شوند. افرادی که دارای اختلالات شخصیتی گروه اول هستند، در روابط دچار اختلالات عمده می شوند زیرا رفتار آن ها ممکن است عجیب، مشکوک یا جدا از هم تلقی شود. اختلالات شخصیتی گروه اول شامل موارد زیر است:

  1. اختلال پارانوید، که بین 2.3 تا 4.4 درصد از بزرگسالان را در ایالات متحده تحت تأثیر قرار می دهد. علائم شامل بی اعتمادی مزمن و فراگیر نسبت به سایر افراد است. مشکوک شدن به فریب یا استثمار توسط دیگران، از جمله دوستان ، خانواده و شرکا.
  2. اختلال شخصیت اسکیزوئید، که با انزوای اجتماعی و بی تفاوتی نسبت به افراد دیگر مشخص می شود. مردان را بیشتر از زنان تحت تأثیر قرار می دهد. افراد مبتلا به این اختلال اغلب افراد سرد و گوشه گیر توصیف می شوند ، به ندرت روابط نزدیکی با سایر افراد دارند و ممکن است درگیر درون نگری و خیال پردازی باشند.
  3. اختلال اسکیزو تیپیال، که شامل گفتار، رفتار و ظاهر عجیب و غریب، و همچنین باورهای عجیب و مشکل در ایجاد روابط است.

یک نکته مهم در ارزیابی این است که در طول ارزیابی، درباره تجربیات، افکار و احساسات خود صادق باشید. یک متخصص سلامت روان قابل اعتماد همیشه بهترین ها را برای شما در ذهن خواهد داشت. به یاد داشته باشید که این یک بخش مشترک و ضروری از سفر درمانی است و آنچه در پایان در انتظار است می تواند مسیر شما به سمت بهبودی باشد.

گروه دوم

اختلالات شخصیتی گروه دوم با رفتارهای چشمگیر یا نامنظم مشخص می شود. افرادی که از این گروه دارای اختلال شخصیت هستند، یا احساسات بسیار شدیدی را تجربه می کنند یا رفتارهای بسیار تکانشی، نمایشی، بی پروایی یا قانون شکنی را انجام می دهند.

اختلالات شخصیتی گروه دوم عبارتند از:

  1. اختلال شخصیت ضد اجتماعی، که برخلاف سایر اختلالات شخصیتی در دوران کودکی خود را نشان می دهد (بیشتر تا نوجوانی یا بزرگسالی آشکار نمی شود). علائم شامل نادیده گرفتن قوانین و هنجارهای اجتماعی و عدم پشیمانی برای سایر افراد است.
  2. اختلال شخصیت مرزی، که با بی ثباتی در روابط بین فردی، احساسات، تصور از خود و رفتارهای تکانشی مشخص می شود.
  3. اختلال شخصیت خود شیفته، که با خود محوری، تصور مبالغه آمیز از خود و عدم همدلی با دیگران همراه است و اغلب ناشی از شکنندگی نهفته در احساس خود است.

گروه سوم

اختلالات شخصیتی گروه سوم با اضطراب مشخص می شود. افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی در این خوشه تمایل دارند اضطراب فراگیر و یا ترس را تجربه کنند.

اختلالات شخصیتی گروه سوم شامل موارد زیر است:

  1. اختلال شخصیت اجتنابی یک الگوی بازداری و اجتناب اجتماعی است که از ترس عدم کفایت و انتقاد دیگران ایجاد می شود.
  2. اختلال شخصیت وابسته، که شامل ترس از تنها ماندن است و اغلب باعث می شود کسانی که دارای این اختلال هستند کارهایی را انجام دهند و سعی کنند دیگران را مجبور به مراقبت از آنها کنند.
  3. اختلال شخصیت وسواسی، که با اشتغال به نظم ، کمال و کنترل روابط مشخص می شود. اگرچه به طور مشابه نامگذاری شده است ، اما همان اختلال وسواس جبری (OCD) نیست.

ارزیابی روانی و تشخیص روانشناختی

ارزیابی روان‌شناختی و تشخیص روانشناختی، نقطه شروع توصیه‌ شده برای هر کسی جهت سلامت ذهن و روان اوست. ارزیابی روانشناختی امتحانی نیست که در آن قبول یا رد شوید، بلکه یک روش جامع برای ایجاد یک پایه برای سلامت روان شما و یک گام اساسی در توسعه یک برنامه درمانی فردی است.

ارزیابی روانشناختی چیست؟

ارزیابی روانشناختی ، فرایند کاملی از یک ارزیابی و غربالگری است که توسط روانشناسان انجام می شود. روش های مورد استفاده برای ارزیابی به نیاز، هدف مورد برسی و مشکلات مراجع بستگی دارد. روانشناس در ارزیابی فرد، به دنبال سرنخ هایی برای حل یک رمز است تا ریشه مشکل را پیدا کند. هرچه تعداد بیشتری از سرنخ ها قابل شناسایی باشند، اطلاعات بیشتری برای درک آنچه اتفاق می افتد و تصمیم گیری در مورد گزینه های مناسب برای کمک به آن ها مشخص می شود. روانشناس در ارزیابی مواردی مانند خلق و خو، رفتار، یادگیری، اختلالات عصبی شناختی، اختلالات شخصیتی، نقص توجه و افسردگی را مورد بررسی قرار می دهد.

در جلسه ارزیابی تشخیصی چه اتفاقی می افتد؟

اکثر ارزیابی ها از طریق مصاحبه بالینی با یک متخصص روانشناسی انجام می شود که پس از بررسی کامل، درمانگر شما اطلاعات جمع آوری شده از مصاحبه بالینی و بررسی اسناد را به منظور تعیین یافته های تشخیصی و خلاصه بالینی، را جهت تشخیص کنار هم قرار می دهد. روانشناس متخصص از شما سوالات مختلفی در مورد زندگی و تجربیات شما خواهد پرسید، همچنین ممکن است از شما خواسته شود که تست هایی را انجام دهید که جزئیات بیشتری را برای ارزیابی شما ارائه می دهد. و اما ارزیابی‌های روان‌شناختی می‌تواند برای هر فرد متفاوت باشد، که بستگی به مشکلات مراجع و پیچیدگی یا شدت آن خواهد داشت. پس از ارزیابی، مرحله بعدی شروع فرایند درمان است که چند روز پس از ارزیابی روانشناختی برگزار می شود.

چه زمانی باید ارزیابی روانشناختی انجام شود؟

برخی عقیده دارند، که ارزیابی‌ های روان‌شناختی برای همه لازم و ضروری نیست و افراد فقط باید از مشکلات جدی برخورددار باشند تا برای ارزیابی و مشاوره به روانشناس مراجع کنند. اما این طرز تفکر کاملا اشتباه است چرا که ایجاد یک درک صحیح از سلامت روان، می تواند به شما در مدیریت سلامت روان خود و همچنین پیشگیری از یک سری مسائل، کمک کند.