درمان استرس شدید، روش های درمان استرس با دارو و بدون دارو

استرس شدید یک وضعیت روانشناختی است که می تواند بلافاصله پس از یک واقعه آسیب زا رخ دهد. استرس شدید می تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم روانشناختی شود که در صورت نادیده گرفتن درمان استرس شدید، می تواند منجر به اختلال استرس پس از سانحه شود.

بین اختلال استرس حاد (ASD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) رابطه نزدیک وجود دارد. برخی از افراد پس از ASD دچار PTSD می شوند. در این مقاله از گروه مشاوره روانشناسی ذهن آرا، ما در مورد اینکه ASD چیست و علائم و علل آن بحث خواهیم کرد.

استرس شدید چیست؟

تجربه پریشانی روانشناختی، به دنبال یک واقعه آسیب زا ، نشانه ای از ASD است. ASD یک تشخیص روانشناختی نسبتاً جدید است. انجمن روانپزشکان آمریکا برای اولین بار آن را در چاپ چهارم کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات بهداشت روان در سال 1994 معرفی کرد. اگرچه بسیاری از علائم ASD مشابه PTSD است، اما ASD یک تشخیص مجزا است.

فرد مبتلا به اختلال اضطراب شدید بلافاصله پس از یک واقعه آسیب زا دچار پریشانی روانی می شود. برخلاف PTSD، اختلال استرس حاد یک اختلال موقتی است و علائم به طور معمول حداقل 3 تا 30 روز پس از واقعه آسیب زا ادامه دارد. اگر فردی بیش از یک ماه علائم را تجربه کند، روانشناس بالینی یا روانپزشک معمولاً او را از نظر نشانگان PTSD ارزیابی می کند.

علائم اختلال استرس شدید و حاد

افرادی که استرس شدید دارند علائمی مشابه با PTSD و سایر اختلالات اضطرابی را تجربه می کنند.

علائم ASD در پنج دسته عمده قرار دارد:

علائم مرور ناخواسته. این نشانه هنگامی رخ می دهد که فرد نتواند جلوی خاطرات گذشته و اتفاقات یا رویاهای یک رویداد آسیب زا را بگیرد.

خلق و خوی منفی. فرد ممکن است افکار منفی، غم و اندوه و روحیه پایین را تجربه کند.

علائم تجزیه. این موارد می تواند شامل تغییر احساس واقعیت، عدم آگاهی از محیط اطراف و عدم توانایی به خاطر سپردن بخشهایی از واقعه آسیب زا باشد.

علائم اجتناب. افرادی که این علائم را دارند به طور هدفمند از افکار، احساسات، افراد یا مکانهایی که با واقعه آسیب زا مرتبط می کنند اجتناب می کنند.

علائم برانگیختگی. اینها می تواند شامل بی خوابی و سایر مشکلات خواب، مشکل در تمرکز، تحریک پذیری یا پرخاشگری باشد که می تواند کلامی یا جسمی باشد. همچنین ممکن است فرد احساس تنش کند.

افراد مبتلا به ASD ممکن است به سایر مشکلات روانشناختی مانند اضطراب و افسردگی هم مبتلا شوند.

علائم اضطراب عبارتند از:

• احساس حادثه قریب الوقوع
• بیش از حد نگران کننده
• مشکل در تمرکز
• خستگی
• بی قراری
• افکار مسابقه ای

علائم افسردگی عبارتند از:

• احساس مداوم ناامیدی، غم یا بی حسی
• خستگی
• گریه غیر منتظره
• از دست دادن علاقه به فعالیت هایی که زمانی لذت بخش بودند
• تغییر در اشتها یا وزن بدن
• افکار خودکشی یا خودزنی

علت های استرس شدید

وقایع آسیب زا مانند مرگ یکی از عزیزان می تواند باعث ایجاد ASD در فرد شود. افراد می توانند پس از تجربه یک یا چند واقعه آسیب زا به ASD مبتلا شوند. یک واقعه آسیب زا می تواند آسیب جسمی، عاطفی یا روانی قابل توجهی ایجاد کند.

حوادث آسیب زای احتمالی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• مرگ یک عزیز
• تهدید به مرگ یا آسیب
• بلایای طبیعی
• تصادفات وسایل نقلیه موتوری
• تجاوز جنسی، یا سوء استفاده خانگی
• زنده ماندن از آسیب مغزی آسیب دیده

عوامل پرخطر در استرس شدید

افرد می توانند در هر مرحله از زندگی خود به ASD مبتلا شوند. اما، برخی از افراد ممکن است خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری داشته باشند.

عواملی که می توانند خطر ابتلا به ASD در فرد را افزایش دهند عبارتند از:

• قبلاً یک واقعه آسیب زا را تجربه کرده، شاهد بوده یا از آن آگاهی داشته اید
• سابقه سایر اختلالات روانشناختی
• تاریخچه واکنش های تجزیه ای نسبت به حوادث آسیب زای گذشته
• کمتر از 40 سال سن
• خانم ها بیشتر در معرض استرس و اضطراب شدید هستند

تشخیص اضطراب شدید

روانپزشک یا متخصص روانشناسی می تواند ASD را تشخیص دهد. آنها سوالاتی در مورد واقعه آسیب زا و علائم فرد می پرسند.

اگر فرد در طی 1 ماه از واقعه آسیب زا، 9 مورد از نشانه ها یا بیشتر از آن را بروز کند، روانپزشک یا روانشناس معمولاً ASD را تشخیص می دهد. علائمی که پس از این بازه زمانی ظاهر می شوند یا بیش از 1 ماه ادامه دارند ممکن است PTSD تشخیص بخورند.

برای تشخیص ASD، یک روانشناس یا روانپزشک سایر علل احتمالی را نیز باید رد کند، مانند:

• سایر اختلالات روانپزشکی
• مصرف مواد
• زمینه های پزشکی

درمان استرس شدید، درمان اضطراب شدید

هدف از درمان ASD کاهش علائم پاسخ های استرس حاد و جلوگیری از پیشرفت آنها به سوی PTSD است.

رویکرد های مختلف به درمان استرس شدید

ما درمان شناختی رفتاری (CBT) را به عنوان خط اول درمان افراد مبتلا به اختلال استرس حاد (ASD) به جای رویکرد های دیگر یا داروها پیشنهاد می کنیم. اثربخشی CBT متمرکز بر تروما در تحقیقات مختلف نشان داده شده است.

CBT برای بیماران مبتلا به ASD معمولاً باید توسط یک روانشناس بالینی آموزش دیده طی چند جلسه ارائه شود. مداخله معمولاً حداقل دو هفته پس از مواجهه با ضربه آسیب زا انجام می شود. این موضوع امکان را برای فرد فراهم می کند تا علائم گذرا کاهش یابد. زمان شروع درمان باید با رعایت سایر وقایع استرس زا ناشی از تروما انجام شود. اگر حوادث یا تجربیات مربوط به تروما، مانند درد، جراحی، اقدامات قانونی، جابجایی یا سایر عوامل استرس زا، تمرکز فرد را از بین ببرد ممکن است تمرکز بر روی درمان مشکل باشد.

برای برخی از افراد مبتلا به ASD ، لازم است درمان غرقه سازی یا مواجهه را برای چندین ماه در مرحله PTSD به تعویق بیندازید، از جمله افرادی با:

اجتناب شدید یا واکنش های تجزیه ای، زیرا این اجتناب ها ممکن است نشان دهنده پاسخ های استرس شدید باشد که ممکن است در معرض آن بودن اوضاع را پیچیده باشد.

پاسخ اولیه خشم، زیرا در شرایط خشم اغلب به مواجهه پاسخ خوبی نمی دهد و ممکن است به شناخت درمانی پاسخ بهتری بدهد.

یک پاسخ ناراحتی حاد، ممکن است این موضوع یک عزاداری طبیعی، غم و اندوه طبیعی را پیچیده کند.

ویژگی های مرزی یا روان پریشی، زیرا این افراد نیاز به مهار دارند و ممکن است مواجهه با آنها دشوار باشد.

خطر خودکشی، زیرا این بیماران نیاز به مدیریت بحران خودکشی دارند.

مواجهه سازی، یکی از اجزای CBT متمرکز بر تروما، زمانی موثرتر از بازسازی ساختار شناختی در بیماران مبتلا به استرس شدید است که به عنوان تک درمانی ارائه شود. در یک تحقیق، به طور تصادفی 90 نفر از افراد مبتلا به تروما و ملاک های تشخیصی ASD را برای دریافت مواجهه سازی و بازسازی ساختار شناختی در گروه های مختلفی قرار دادند. پس از شش ماه، افرادی که در گروه مواجهه بودند کمتر ملاک های PTSD را نشان دادند و 2.8 برابر بیشتر از افراد دیگر، موفق به بهبود علائم اولیه خود شدند.

برای بیماران مبتلا به ASD و اضطراب حاد و شدید در یک دوره فوری بدنبال واقعه آسیب زا، ما به همراه CBT، درمان کمکی با بنزودیازپین را پیشنهاد می کنیم. در تجربیات بالینی، بنزودیازپین ها می توانند علائم اضطراب، تحریک و اختلال خواب را کاهش دهند. درمان بنزودیازپین باید به دو تا چهار هفته محدود شود. درمان طولانی مدت بنزودیازپین ممکن است مضر باشد.

---

منابع:

medicalnewstoday

1. Bryant RA, Mastrodomenico J, Felmingham KL, et al. Treatment of acute stress disorder: a randomized controlled trial. Arch Gen Psychiatry 2008; 65:659.
2. Foa EB, Kozak MJ. Emotional processing of fear: exposure to corrective information. Psychol Bull 1986; 99:20.
3. Foa EB, Steketee G, Rothbaum BO. Behavioral/cognitive conceptualizations of post-traumatic stress disorder. Behav Ther 1989; 20:155.
4. Kornør H, Winje D, Ekeberg Ø, et al. Early trauma-focused cognitive-behavioural therapy to prevent chronic post-traumatic stress disorder and related symptoms: a systematic review and meta-analysis. BMC Psychiatry 2008; 8:81.
5. Bryant RA, Harvey AG, Dang ST, et al. Treatment of acute stress disorder: a comparison of cognitive-behavioral therapy and supportive counseling. J Consult Clin Psychol 1998; 66:862.
6. Bryant RA, Sackville T, Dang ST, et al. Treating acute stress disorder: an evaluation of cognitive behavior therapy and supportive counseling techniques. Am J Psychiatry 1999; 156:1780.
7. Bryant RA, Moulds M, Guthrie R, Nixon RD. Treating acute stress disorder following mild traumatic brain injury. Am J Psychiatry 2003; 160:585.
8. Bryant RA, Moulds ML, Guthrie RM, Nixon RD. The additive benefit of hypnosis and cognitive-behavioral therapy in treating acute stress disorder. J Consult Clin Psychol 2005; 73:334.
9. Nixon RD. Cognitive processing therapy versus supportive counseling for acute stress disorder following assault: a randomized pilot trial. Behav Ther 2012; 43:825.
10. Kliem S, Kröger C. Prevention of chronic PTSD with early cognitive behavioral therapy. A meta-analysis using mixed-effects modeling. Behav Res Ther 2013; 51:753.
11. Shalev AY, Ankri Y, Israeli-Shalev Y, et al. Prevention of posttraumatic stress disorder by early treatment: results from the Jerusalem Trauma Outreach And Prevention study. Arch Gen Psychiatry 2012; 69:166.
12. Rothbaum BO, Kearns MC, Price M, et al. Early intervention may prevent the development of posttraumatic stress disorder: a randomized pilot civilian study with modified prolonged exposure. Biol Psychiatry 2012; 72:957.
13. Rose S, Bisson J, Churchill R, Wessely S. Psychological debriefing for preventing post traumatic stress disorder (PTSD). Cochrane Database Syst Rev 2002; :CD000560.
14. Roberts NP, Kitchiner NJ, Kenardy J, Bisson J. Multiple session early psychological interventions for the prevention of post-traumatic stress disorder. Cochrane Database Syst Rev 2009; :CD006869.
15. Stein DJ, Ipser JC, Seedat S. Pharmacotherapy for post traumatic stress disorder (PTSD). Cochrane Database Syst Rev 2006; :CD002795.
16. Suliman S, Seedat S, Pingo J, et al. Escitalopram in the prevention of posttraumatic stress disorder: a pilot randomized controlled trial. BMC Psychiatry 2015; 15:24.
17. Robert R, Tcheung WJ, Rosenberg L, et al. Treating thermally injured children suffering symptoms of acute stress with imipramine and fluoxetine: a randomized, double-blind study. Burns 2008; 34:919.
18. Robert R, Blakeney PE, Villarreal C, et al. Imipramine treatment in pediatric burn patients with symptoms of acute stress disorder: a pilot study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1999; 38:873.
19. Mellman TA, Byers PM, Augenstein JS. Pilot evaluation of hypnotic medication during acute traumatic stress response. J Trauma Stress 1998; 11:563.
20. Gelpin E, Bonne O, Peri T, et al. Treatment of recent trauma survivors with benzodiazepines: a prospective study. J Clin Psychiatry 1996; 57:390.
21. Vaiva G, Ducrocq F, Jezequel K, et al. Immediate treatment with propranolol decreases posttraumatic stress disorder two months after trauma. Biol Psychiatry 2003; 54:947.
22. Pitman RK, Sanders KM, Zusman RM, et al. Pilot study of secondary prevention of posttraumatic stress disorder with propranolol. Biol Psychiatry 2002; 51:189.
23. Stein MB, Kerridge C, Dimsdale JE, Hoyt DB. Pharmacotherapy to prevent PTSD: Results from a randomized controlled proof-of-concept trial in physically injured patients. J Trauma Stress 2007; 20:923.
24. Argolo FC, Cavalcanti-Ribeiro P, Netto LR, Quarantini LC. Prevention of posttraumatic stress disorder with propranolol: A meta-analytic review. J Psychosom Res 2015; 79:89.
25. Hoge EA, Worthington JJ, Nagurney JT, et al. Effect of acute posttrauma propranolol on PTSD outcome and physiological responses during script-driven imagery. CNS Neurosci Ther 2012; 18:21.
26. Norman SB, Stein MB, Dimsdale JE, Hoyt DB. Pain in the aftermath of trauma is a risk factor for post-traumatic stress disorder. Psychol Med 2008; 38:533.
27. Holbrook TL, Galarneau MR, Dye JL, et al. Morphine use after combat injury in Iraq and post-traumatic stress disorder. N Engl J Med 2010; 362:110.
28. Bryant RA, Creamer M, O’Donnell M, et al. A study of the protective function of acute morphine administration on subsequent posttraumatic stress disorder. Biol Psychiatry 2009; 65:438.
29. Saxe G, Stoddard F, Courtney D, et al. Relationship between acute morphine and the course of PTSD in children with burns. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2001; 40:915.
30. Matsuoka Y, Nishi D, Hamazaki K, et al. Docosahexaenoic acid for selective prevention of posttraumatic stress disorder among severely injured patients: a randomized, placebo-controlled trial. J Clin Psychiatry 2015; 76:e1015.