روشنفکر، دکتر روانشناس خوب - گروه روانشناسی روشنفکر، مشاوره روانشناسی، دکتر روانشناس خوب
تست روانشناسی، استفاده سیستماتیک از آزمون ها برای تعیین کمیت رفتار، توانایی ها و مشکلات روانی و پیش بینی عملکرد روانی است.
کلمه “تست” به هر وسیله ای اشاره دارد که برای برانگیختن پاسخ هایی که رفتار انسان در زمینه های دیگر می تواند به آن مرتبط باشد، استفاده می شود. هنگامی که برای پیش‌بینی رفتار آینده نسبتاً دور (مثلاً موفقیت در مدرسه) در نظر گرفته شده است، چنین ابزاری آزمون استعداد نامیده میشود. هنگامی که برای ارزیابی مهارت تحصیلی یا حرفه ای فعلی فرد استفاده می شود، ممکن است آزمون پیشرفت نامیده شود. در محیط‌هایی مانند دفاتر راهنمایی، کلینیک‌های سلامت روان، و بیمارستان‌های روان‌پزشکی، آزمایش‌های توانایی و شخصیت ممکن است در تشخیص و تشخیص رفتارهای دردسرساز مفید باشند. صنعت و دولت به طور یکسان کاربران فوق العاده ای از آزمایشات برای انتخاب کارگران بوده اند. پژوهشگران اغلب برای ترجمه مفاهیم نظری (مثلاً هوش) به معیارهای مفید تجربی به آزمونها تکیه می‌کنند.
اشیاء فیزیکی از طریق خواص یا صفاتشان درک می شوند. مادر ممکن است با احساس کردن پیشانی نوزاد خود، ویژگی به نام دما را مستقیماً احساس کند. با این حال او نمی تواند مستقیماً احساسات کولیک را مشاهده کند یا تجربه شخصی نوزاد از گرسنگی را به اشتراک بگذارد. او باید چنین احساسات خصوصی غیرقابل مشاهده ای را از شنیدن گریه یا غرغر کودکش استنتاج کند. از دیدن او که بازوهایش را تکان می دهد یا اخم می کند یا لبخند می زند. به همین ترتیب، بسیاری از آنچه اندازه گیری نامیده می شود، باید با استنتاج انجام شود. بنابراین، مادری که مشکوک به تب فرزندش است، ممکن است از دماسنج استفاده کند، در این صورت، به جای لمس مستقیم سر او، با نگاه کردن به دماسنج، دمای او را تشخیص می دهد.
اندازه‌گیری های روانشناختی با آزمونهای ابتدایی هوش و شخصیت آغاز شد. با پیچیده تر شدن رویکردهای نظری، روان‌شناسان به استفاده از اندازه گیری وبررسی آماری پدیده ها برای درک نتایج خود پرداختند،که امروزه روانسنجی نام گرفته است.
روانسنجی رشته‌ای از مطالعات روانشناسی است که به نظریه و تکنیک اندازه‌گیری مربوط میشود. به طور کلی روانسنجی به زمینه های تخصصی در روانشناسی و آموزش اشاره دارد که به انجام تست، اندازه گیری، ارزیابی و فعالیت های مرتبط اختصاص دارد. در روان شناسی به مجموعه شیوه هایی که به روان شناس کمک می کند تا پدیده های روانی انسان را از حالت کیفی به حالت کمی (عددی) در آورد؛ اصطلاحاً روانسنجی (Psychometrics) می گویند. در واقع روانسنجی در معنای محدود کلمه بهره گیری از آزمونهای روانی برای اندازه گیری پدیده های روانی است.
اهمیت روان سنجی به این دلیل است که شما وقتی در مورد چیزی در حال صحبت هستید برای اثبات آن موضوع نیاز به اندازه گیری و آزمایش دارید و زمانی که به صورت کمی، یعنی عددی آن را بیان می کنید موضوع عنوان شده ارزش خاصی را به خود اختصاص می دهد. متخصصین و افرادی که روان سنجی را انجام می دهند از آزمون های روانی که پایایی دارند استفاده می کنند. روان سنجی در تمام حیطه ها قابل ارزش و اهمیت است زیرا در بسیاری از زمینه ها پیش بینی مناسبی را برای متخصصین فراهم می کند.
افراد باید میزان موفقیت خود را در آینده در زمینه معینی نظیر پیشرفت تحصیلی یا شغلی پیش بینی کنند. روان سنجی برای اندازه گیری توانایی پیشرفت تحصیلی و سایر ویژگی های افراد بکار می رود. در واقع پیش بینی بر داده های کمی معتبرتر و دقیقتر از تفکر واهی است.
در موسسات و سازمان ها آزمونها ی روان سنجی برای گزینش مناسب افراد مورد استفاده قرار می گیرند.مثل:آزمون هوش قبل از ورود به برخی مدارس.
طبقه بندی عبارت است از گروه بندی افراد براساس تقسیمات منطقی. طبقه بندی مستلزم آن است که معلوم شود یک فرد خاص در چه گروهی جای داده شود و یا براساس چه روشی مورد آموزش یا درمان قرار گیرد. روان سنجی ابزار و وسایل لازم را برای طبقه بندی افراد فراهم می کند.
ابزارهای روان سنجی به منظور قضاوت و ارزشیابی در مورد برنامه ها، روش ها، تدابیر درمانی و میزان پیشرفت بیماران و نیز بررسی روش های نوین درمانی مورد استفاده قرار می گیرند.
تست های روانشناسی، انواع و کاربرد های متفاوتی دارند و هرجایی که نیاز به شناخت فردی در مدت زمان کوتاهی باشد از تست های روانشناسی استفاده می شود. درمجموع تعداد تست ها در روانشناسی بی شمار است و باید زیر نظر مشاور انجام شود.در ادامه 10 تست پر کاربرد در حیطه روانشناسی را بررسی خواهیم کرد.
این تست یکی از معروفین ترین تست های روانشناسی می باشد که برای شخصیت شناسی استفاده می شود و با استفاده از پرسش های 4 گزینه ای شما را با واقیعت هایی ناشناخته از شخصیت خودتان مواجه می کند. این تست یک پرسشنامه خودسنجی 565 سوالی، با گزینه های انتخابی ” بلی ” و ” خیر” است که فرد با توجه به ویژگی شخصی به آن ها جواب می دهد و در همه افرادی که بالای 16 سال بوده و یا حداقل کلاس 8 را گذرانده اند قابل اجراست. نتیجه به صورت نموداری و حتما باید توسط متخصصین روانسنجی و یا روانشناسی تفسیر گردد. در حال حاضر نمونه های معمول این آزمون در کاربرد بالینی بین 240 تا 560 ماده را شامل می شوند که زمان بسیاری را برای اجرا می طلبد.
نسخه اصلی MMPI دارای 10 مقیاس بالینی (Clinical scales) و 3 مقیاس روایی(Validity scales) میباشدکه در نسخه فارسی 71 سوالی 2 مقیاس بالینی آن حذف شده است (Mf و Si).
مقیاسهای بالینی به خصوصیات شخصیتی فرد در ابعاد مختلف می‌پردازد. این مقیاس‌ها در فرم 71 سوالی کاهش پیدا کرده‌اند و مقیاسهای باقیمانده شامل موارد زیر است:
این واقعیت که MMPI و MMPI2 رایج ترین وسیله روانشناختی شخصیت سنجی است و در نوع خود بیش از هر آزمونی مورد تحقیق قرار گرفته است بدون تردید یکی از امتیازات برجسته آن است و هر ساله چند صد مقاله تحقیقی در مورد MMPI نوشته میشود که بطور گسترده در مطالعات پژوهشی و بالینی مورد استفاده قرار میگیرد. این تست نقش مهمی در تعیین مشکلات اجتماعی، شخصی و رفتاری در بیماران روانی دارد و اطلاعات باارزشی در جهت تشخیص و درمان بیماران در اختیار پزشک قرار میدهد. از نقاط قوت MMPI، ماهیت غیر نظری آن است، خصوصیتی که احتمال مفید بودن آنرا در طیفی گسترده افزایش میدهد. وجود مقیاسهای اعتباری که برای ارزیابی نگرش نسبت به شرکت در آزمون طرح ریزی شده اند علاوه بر اطلاعات شخصیتیو بالینی یک مزیت مشخص MMPI است که موجب برتری آن بر بسیاری از ابزارهای شخصیت سنجی دیگر شده است.
ریون نام روانشناس و دانشمندی می باشد که طرحی را بر اساس سنجیدن هوش و استعداد کودکان در سنین پایین با استفاده از اشکال و رنگ ها ارائه نمود و یکی از بهترین تست های روانشناسی در حوزه استعداد یابی و هوش سنجی در کودکان را به نام خود ثبت کرده است. آزمون ریون شامل ۶۰ پرسش چندگزینه ای است که از آسان به سخت مرتب شده‌اند. این سؤالات شامل مجموعه‌ای از اشکال هندسی انتزاعی و ناقص هستند که فرد باید آنها را حل کند. در نگاه اول، ممکن است تصور کنید که باید اشکال نامنظم و گیج‌کننده را درک کنید. به‌طور کلی، شرکت‌کنندگان حدود ۴۵ دقیقه زمان دارند. این زمان، برای کودکان و بزرگ‌سالان زمان مناسبی است تا بتوانند از توانایی سازنده خود (eductive ability) استفاده کنند. توانایی سازنده، یعنی یافتن روابط و همبستگی‌ها در اطلاعات و اشکالی که به نظر می‌رسد ربطی به هم ندارند. این نوع توانایی فکری، ما را ملزم به مقایسه، کسر، بازنمایی ذهنی و استفاده از اصول استدلالی و منطقی می‌کند. سؤالات تست هوش ریون فاکتور g اسپیرمن را تشکیل می‌دهند که بسیاری از افراد، آن را تعیین‌کننده هوش می‌دانند. این تست ابزاری برای سنجش هوش غیرکلامی است که به سطح تحصیلی یا تجربه فردی بستگی ندارد؛ همچنین برای موقعیت‌هایی مفید است که می‌خواهید به‌طور کلی اطلاعاتی را درمورد دانشجویان یا متقاضیان شغلی به‌خصوص کسب کنید. سهولت انجام و سرعت مطلوب ارائه نتیجه، باعث محبوبیت و گسترش این تست هوش (IQ) شده است.
تست نئو یکی از تست های حوزه شخصیت شناسی در علم روانشناسی می باشد که کاربرد بسیار زیادی در زمینه ازدواج ، استخدام و شغل یابی و بررسی سلامت روانی از نظر اختلالات فکری دارد .
از جمله مواردی که در تست شخصیت نئو بررسی می‌شوند عبارت‌اند از:
این تست می‌تواند ویژگی‌های حرفه‌ای و مدیریتی افراد را بررسی کند. همچنین از آن برای کنترل و ارزیابی کیفی نیروهای شغلی استفاده میشود. این که افراد تا چه میزان می‌توانند برای یک موقعیت شغلی مناسب باشند و در شرایط مختلف چطور کار و رفتار خود را کنترل می‌کنند، همگی از جمله کاربرد‌های تست نئو است. این تست بیش‌ترین کاربرد را در بخش منابع انسانی و واحد استخدام دارد. دلیل آن هم جامع بودن و کامل بودن این تست است. در حوزه‌های روانشناس هم تست شخصیت نئو کارایی منحصربه‌فردی دارد. این تست می‌تواند جنبه‌های روانی و شخصیت شناسی جامعی از فرد را به روانشناس ارائه دهد.
تست گودیناف برای سنجش هوش کودکان بین 3 تا 10 می باشد که در آن از کودکی خواسته می شود تا یک نقاشی به زیبا ترین شکل ممکن ترسیم نماید و با استفاده از تکنیک های علم روانشناسی ، این نقاشی مورد بررسی و تفحص قرار می گیرد و در نهایتی یک عدد که با میزانی علمی مقیاس می شود به هوش کودک اطلاق می شود .این تست که بر اساس نقاشی‌های کودکان از چهره‌های انسانی انجام میشود، با دو سیستم امتیازدهی مختلف برای اهداف مختلف قابل استفاده است. یکی هوش غیرکلامی را اندازه‌گیری می‌کند و دیگری نمایش اختلالات عاطفی یا رفتاری. در طول جلسه‌ی آزمون که می‌تواند در 15 دقیقه انجام شود، از کودک خواسته میشود سه شکل – یک مرد، یک زن و یا خودش را ترسیم کند. برای ارزیابی هوش، ناظر آزمون از آزمون آدمک (تست گودیناف یا تست آدمک هریس) استفاده می‌کند. این سیستم، چهارده جنبه مختلف از نقاشی‌ها، مانند قسمت‌های خاص بدن و لباس را برای معیارهای مختلف از جمله حضور یا عدم حضور، جزئیات و تناسب مورد بررسی قرار میدهد.
در کل، برای هر نقاشی 64 مورد برای نمره دهی در نظر گرفته میشود. برای هر نقاشی نمره استاندارد جداگانه‌ای ثبت میشود و برای هر سه این‌ها، یک نمره‌ی کل. استفاده از یک کار غیرکلامی و غیر تهدیدآمیز برای ارزیابی هوش جهت از میان برداشتن منابع احتمالی گرایش با کاهش متغیرهایی مانند زبان اصلی، مهارت‌های کلامی، ناتوانی‌های ارتباطی و حساسیت نسبت به کار تحت فشار مد نظر می‌باشد. اگرچه، نتایج آزمون می‌تواند تحت تأثیر تجربه نقاشی قبلی کودک باشد، عاملی که ممکن است تمایل کودکان طبقه متوسط را برای کسب نمره بالاتر از این کلاس نسبت به کودکان طبقه‌ی پایین‌تر که اغلب فرصت کمتری برای نقاشی کشیدن دارند، نشان دهد. برای ارزیابی آزمون دهنده از نظر مسائل عاطفی، آزمون گیرنده از تست آدمک SPED (رویه‌ی غربالگری برای آشفتگی هیجانی) برای نمره گذاری روی نقاشی‌ها استفاده می‌کند. این سیستم از دو نوع معیار تشکیل شده است. برای نوع اول، هشت بُعد از هر نقاشی در برابر هنجارهایی نسبت به گروه سنی کودک ارزیابی میشود. برای نوع دوم، چهل‌وهفت آیتم مختلف برای هر نقاشی در نظر گرفته‌شده است.
این تست نیز برای سنینی مربوط به ورود و شروع مقاطع تحصیلی یعنی چیزی در حدود 7 سالگی کودک ، توصیه می شود که در طی آن پزشک روانشناس آسیب های ذهنی و سلامت عقلی کودک را می سنجد .یکی از دلایل شهرت آزمون بندر گشتالت اجرای آسان و سریع آن است. این آزمون را میتوان در مدت کوتاهی اجرا کرد و همچنین آزمودنی در حین اجرا آزادی عمل دارد.همچنین یکی از معتبرترین آزمونهای فرافکن شخصیت به شمار می رود. این آزمون می تواند برای آشکار کردن سبک کلی و شیوه رویکرد فرد نسبت به دنیای خودش بسیار مفید واقع شود. درجه اضطراب، وسواس، افسردگی، آسیب مغزی، قدرت پیش بینی، مشکلات جنسی، بازداری عاطفی، تعاملات اجتماعی، همانندسازی های نقش جنسیتی و.. را میتوان در این آزمون مشاهده کرد. از محدودیت‌های این تست روانی می توان به همان انتقاد کلی که به هر آزمون فرافکنی وارد شده است اشاره کرد. آزمون های فرافکن در زمان نمره گذاری با محدودیت هایی از جمله نداشتن یک کلید یکسان روبرو هستند.
تست EQ یا هوش هیجانی به منظور به چالش کشیدن ذهن فرد در مواقعی که احساسات و عواطف بر او غلبه کرده است و قرار است تصمیم مهمی اتخاذ نماید، می باشد. هوش هیجانی یا همان EQ نوع دیگری از باهوش بودن است که به درک احساسات خود و دیگران برای تصمیم‌گیری مناسب در زندگی اشاره دارد. آگاهی از وضعیت هوش هیجانی آنچنان اهمیت دارد که توسعه آن می‌تواند تفاوت شکست و یا موفقیت در زندگی شخصی و شغلی شما را مشخص کند.تست هوش هیجانی بار آن که از آن با عنوان هایی مانند تست EQ، تست هوش عاطفی و تست هوش احساسی نیز یاد میشود، به بررسی پانزده عامل هوش هیجانی یعنی استقلال، خودابرازی، عزت‌نفس، خودشکوفایی، خودآگاهی هیجانی، روابط بین فردی، مسئولیت پذیری اجتماعی، همدلی، قدرت حل مسئله، انعطاف‌پذیری، واقع‌گرایی، تحمل فشار روانی، کنترل تکانش، شادمانی و خوش‌بینی می‌پردازد.
تست MBTI یکی از تست های شخصیت شناسی می باشد که برای سنجش تیپ های شخصیتی از قبیل برونگرایی و درون گرایی، احساسی بودن یا منطقی بودن ، برداشت انتزاعی یا مشاهده گرانه ای و …. به کار می رود. تست MBTI، یک پرسشنامه روانسنجی فردی است که برای شناسایی نوع شخصیت، نقاط قوت و اولویت‌های افراد طراحی شده است. این تست توسط ایزابل مایرز (Isabel Myers) و مادرش کاترین بریگز (Katherine Briggs) و بر اساس کارشان بر روی تئوری کارل یونگ (Carl Jung) درمورد انواع شخصیت تهیه شده است. امروزه، تست MBTI به‌عنوان یکی از از پرکاربردترین ابزارهای روانشناسی در دنیا شناخته میشود.
تست DISC از جمله تست های شخصیت شناسی در حوزه کسب و کار و تجارت می باشد که به فرد کمک می کند تا بهترین تصمیم را در آینده شغلی خود اتخاذ نماید .
یکی از تست های حوزه خودشناسی می باشد که به فرد درک بهتری از احساساتش در شرایط تنش زا و استرسی می دهد و به او کمک می نماید تا چگونه این استرس ها را کنترل نماید .
در اولین تست هوش استنفورد بینه که در سال ۱۹۰۵ به انجام رسید، ۳۰ سؤال مطرح شد که از نظر میزان دشواری روی به افزایش بودند. کودکان سؤالات آزمون ضریب هوشی استنفورد بینه را زیر نظر یک متخصص دریافت کردند. آزمون گیرنده، سؤالات را از نظر میزان دشواری افزایش داد تا جایی که کودکان دیگر نتوانستند به یکی از آنها پاسخ دهند. تنها در سه سال، تست و آزمون ارزیابی استنفورد بینه قادر به جمع‌آوری داده‌های کافی برای تشخیص میانگین سطح هوش کودکان در همه گروه‌های سنی بود. با توجه به نتایج این ارزیابی، مفهوم سن ذهنی تعریف می‌شد.
این تست که عمدتاً برای کودکان تجویز میشود، پنج عامل در توانایی‌های ادراکی را آزمایش می‌کند:
برای دریافت خدمات تشخیص روانشناختی از طریق تست های روانشناسی با کلینیک فوق تخصصی ذهن آرا تماس بگیرید.